Poradnik dla początkujących warcabistów

(wszystko co powinieneś wiedzieć + przykłady)

Jak zacząć grać w warcaby?

Jeszcze nie tak dawno odpowiedź na to pytanie brzmiałaby: "Weź planszę, pionki i do dzieła!". Dzisiaj, w czasach gdy prawie każdy, też w swoim smartfonie, ma dostęp do internetu, możliwości rozegrania szybkiej partii albo zaciętego warcabowego pojedynku z godnym siebie przeciwnikiem jest jeszcze więcej.

Ale po kolei... Przede wszystkim, każda szkoła podstawowa powinna posiadać warcaby w formie tradycyjnej gry planszowej. Jeżeli widzisz, że masz do smykałkę do gry, warto zgłosić to nauczycielowi, aby pomógł ci w dalszym rozwoju. U większości warcabistów, to właśnie szkoła stanowiła pierwszy punkt w karierze zawodowej.

Warcaby online na komputerze

Drugim etapem rozwoju, który również towarzyszył wielu warcabistom jest Kurnik, czyli darmowy polski serwis z grami online. Znajdziemy tam kilka rodzajów gry w warcaby, ale warto nadmienić, iż w Polsce najbardziej popularne są warcaby 100-polowe (rozgrywane na planszy 10x10, zwane międzynarodowymi, bądź polskimi) oraz warcaby 64-polowe (rozgrywane na planszy 8x8) - te, które zapewne większość z nas ma w domach. Turnieje w Polsce w warcaby 64-polowe rozgrywane są na zasadach warcabów brazylijskich, czyli m. in. obowiązuje tzw. zasada "większości bicia" to znaczy takiego, w którym gracz w przypadku kilku możliwości bicia, jest zobligowany do pobicia jak największej liczby pionów przeciwnika. Więcej o odmianach i zasadach gry w warcaby możesz przeczytać tutaj.

Dzięki Kurnikowi możesz zmierzyć się z graczem na swoim poziomie. Każdy zawodnik, po rozegraniu danej liczby partii „wyrabia" swój ranking i w ten sposób ma możliwość dobierania sobie równych bądź, jeśli preferuje, silniejszych przeciwników. Systematyczne treningi na kurniku dają naprawdę świetne rezultaty i pomagają doskonalić w praktyce grę w warcaby.\

Graj w warcaby wszędzie czyli gra do pobrania na telefon

Dzisiejszym światem zdecydowanie zawładnęły smartfony i choć mają swoje wady, to mają także niezaprzeczalne zalety - dzięki nim każdy może znaleźć wiele bezpłatnych i przydatnych aplikacji . Oczywiście, zaskoczeniem nie będzie, że mam na myśli dobre aplikacje warcabowe, które nie tylko pomogą ci podnieść swój poziom, ale przede wszystkim umilą wolny czas bądź „zabiją" nudę w autobusie, metrze, tramwaju czy pociągu. Co więcej, jestem przekonana, iż rozgrzanie umysłu warcabowymi potyczkami rano, przed szkołą może być pomocne nawet podczas nauki, a w szczególności...podczas lekcji matematyki! Żeby jednak było jasne - nie propaguję spędzania każdej wolnej chwili przed ekranem smartfona, natomiast jeżeli masz wybór między niewiele wnoszącą do naszego rozwoju strzelanką, a doskonalącą intelekt grą logiczną - dla mnie wybór jest bardzo prosty. Zawsze warcaby :)

A może tradycyjne warcaby z prawdziwym przeciwnikiem? Graj z mamą, tatą, dziadkiem siostrą...

Oderwijmy się na moment od aplikacji internetowych, a powróćmy do tradycyjnej gry w warcaby, która od zawsze była obecna w naszych domach. Pamiętaj, że Internet nigdy nie zastąpi „prawdziwego i żywego" przeciwnika. A ja najlepiej wiem z własnych doświadczeń, jak dobrymi warcabistami są nasi dziadkowie. Dlatego warto usiąść wieczorem, przy herbatce i ciastku, i cieszyć się tą piękną grą razem ze swoją rodziną. I nie daj się zwieść pozorom - nie lekceważ żadnego przeciwnika, nawet tego dobrze znanego, bo przecież każda okazja jest dobra, aby doskonalić swoje umiejętności. A ogranie dziadka będzie oznaczało już całkiem przyzwoity poziom!

Jak wygrywać w warcaby?

Pytanie to jest dość trudne i bardzo złożone, natomiast postaram się opisać kilka pomocnych wskazówek, które z pewnością ułatwią ci budowanie pozycji podczas gry w warcaby i w konsekwencji zdobywanie dwóch punktów!
Najważniejszym celem gry jest oczywiście zbicie jak największej liczby pionów przeciwnika bądź zablokowanie go w taki sposób, aby nie mógł wykonać ruchu. Już nawet jeden pion przewagi przy dokładnie rozegranej partii prowadzi do zwycięstwa.

Podstawy strategii - budowanie pozycji

Tutaj na wstępie należy obalić kilka mitów oraz złych nawyków początkujących graczy. Otóż, znaczna większość osób, które zaczynają przygodę z warcabami, rozgrywa debiuty (czyli początki partii), przenosząc swoje piony na bandy (boki warcabnicy). Nie można jednoznacznie zganić za taki styl gry, natomiast niewątpliwie lepszą i efektywniejszą taktyką jest budowanie silnego centrum. Na grafice poniżej możemy porównać pozycję „bandową" u białych oraz „centralną" u czarnych. Zdecydowanie więcej szans kombinacyjnych można stworzyć, prowadząc taki typ gry, a też trudniej przeciwstawić się graczowi, który wzmocnił centrum.

Na diagramie wyraźnie widać, że białe rozpłynęły się po bandach (bez większych perspektyw), a czarne idą całą swoją siłą w centrum i napierają na białe piony.

Kolejnym błędem technicznym wśród początkujących graczy jest zostawianie wszystkich damkowych pionów „na warcie" (tak jak widać na diagramie powyżej po stronie białych). Taki nawyk bierze się z przekonania, że w ten sposób uda się uniknąć sytuacji, w której przeciwnik szybko postawi damkę. Taktyka ta niestety nie sprawdzi się na dłuższą metę, zwłaszcza podczas rozgrywki z silniejszym graczem. Prędzej czy później gracz będzie zmuszony wykonać ruch tymi pionami, a wtedy nasz przeciwnik może już dojść tak daleko, że nie damy rady wprowadzić owych pionów do gry. Dlatego też, najlepiej jest podążać według jednego planu i budować centralną pozycję, przesuwając równomiernie wszystkie piony.

Nie robimy dziur

Nawiązując do poprzednich wskazówek, warto podkreślić, że pozycja gracza powinna być silna, centralna i zwarta. Oznacza to, iż staramy się nie tworzyć w naszej pozycji zbyt wielu luk, gdyż może to ułatwić przeciwnikowi przeprowadzenie kombinacji i zbicie nam dużej ilości pionów. Grafiki poniżej ilustrują pozycję początkujących oraz zawodowych graczy.

Widzicie różnicę? Na diagramie nr 1. pozycja jest „rozsypana", natomiast na diagramie nr 2. jest zwarta, bez zbędnych dziur i słabych pionów. W pozycjach zaprezentowanych na diagramie nr 2. dużo trudniej przeprowadzić kombinację i zbić dużą liczbę pionów, dlatego należy decydować się właśnie na taką taktykę.

Każdy pion w warcaby jest na wagę złota

Pamiętaj - nie spiesz się i graj uważnie. Nie traktuj warcabów jedynie jako „przesuwania pionów po ukosie", podchodź do gry z szacunkiem i staraj się za każdym razem szukać w nich logiki oraz piękna. Tak jak podkreślałam wcześniej - jeden pion więcej to już duża przewaga materialna. Dlatego też, sprawdzaj możliwości swojego przeciwnika oraz staraj się przewidzieć konsekwencje swoich ruchów. Na początku próbuj liczyć na jeden/dwa ruchy do przodu, z biegiem czasu będziesz widział jak twoje zdolności obliczeniowe poprawiają się i będziesz w stanie przewidzieć sporą część zagrań swojego przeciwnika.

Taktyka w warcabach - trzy złote zasady

Mówi się, iż w warcabach istnieją trzy złote zasady, którymi każdy gracz powinien kierować się zanim wykona ruch. Dzięki nim wiadomo na co należy zwrócić szczególną uwagę:

1. Najpierw sprawdź czy na planszy nie ma kombinacji - kombinacja to oddanie swojego piona lub kilku pionów, aby pobić większą liczbę pionów przeciwnika.
2. Następnie sprawdź czy przeciwnik nie zastawił na Ciebie żadnej pułapki - warto przeanalizować wszystkie sytuacje, w których przeciwnik oddaje Ci piony.
3. Po sprawdzeniu wszystkich możliwości kombinacyjnych dla siebie oraz dla przeciwnika, wybierz najlepszy z Twojego punktu widzenia ruch pozycyjny.

Na koniec, odpowiadając na pytanie Jak wygrywać w warcaby, należy też odpowiedzieć sobie na pytanie – jak przegrywać w warcaby? Nauczyć się przegrywać jest bardzo trudno, wiąże się to ze zniechęceniem, a nawet ze łzami, ale traktuj to jako motywację i bodziec do dalszego działania oraz pracy nad samym sobą. Nikt nie rodzi się mistrzem - pamiętaj, że talent to jedno, ale tylko ciężka praca może pomóc Ci dojść na szczyt.

Co rozwijają warcaby i dlaczego warto grać?

To, co odróżnia warcaby od sportów fizycznych, to zdecydowanie brak możliwości... kontuzji! Warcaby to sport umysłowy, który poprawia szeroko rozumianą kondycję, w szczególności intelektualną, a jego uprawianie niesie ze sobą mnóstwo korzyści.

Poprawa pamięci

Tę zaletę z pewnością wymieni każdy warcabista bez dłuższego zastanowienia. Warcaby to sport umysłowy, który rozwija zdolności logicznego i szybkiego myślenia. Każda warcabowa rozgrywka jest ćwiczeniem dla wyobraźni - gracze muszą przewidywać kolejne ruchy i wizualizować sobie ustawienia pionów na planszy. W końcu przestawianie pionów na warcabnicy w trakcie trwania partii jest po prostu niemożliwe. Grając w warcaby ćwiczymy zatem nasz mózg i rozwiązujemy w ten sposób różne łamigłówki umysłowe, nie zdając sobie nawet z tego sprawy.

Nie powinno być więc zaskoczeniem, że regularna gra w warcaby ułatwia naukę w szkole. Dzięki warcabom wszelkie ćwiczenia pamięciowe wymagające nauczenia się np. wiersza, sprawiają dzieciom mniej trudności. Wielbiciele warcabów nie mają też zazwyczaj problemów w szkole z nauką matematyki . Matematyka także wymaga koncentracji i logicznego myślenia, dlatego matematyk z warcabistą śmiało mogą podać sobie rękę.

Wymieniając zalety gry w warcaby, nie należy skupiać się jedynie na najmłodszych pokoleniach. Warcaby mogą bardzo skutecznie pomagać utrzymywać umysł w dobrej kondycji i ćwiczyć pamięć w przypadku starszych pokoleń, dlatego warto namawiać dziadków, żeby poświęcali swój czas na grę w warcaby. Rozgrywanie kilku partii dziennie (przy odpowiedniej koncentracji) na pewno świetnie będzie wpływać na mózg i jego kondycję.

Koncentracja, dyscyplina i cierpliwość

Każda partia warcabów jest rozgrywana w skupieniu i w ciszy, aby nie przeszkadzać naszemu przeciwnikowi i nie rozpraszać go. A zatem już najmłodsi gracze uczą się w ten sposób dyscypliny oraz szacunku do drugiego człowieka.
Nie każdy to wie, ale standardowa partia podczas ważnych, oficjalnych turniejów w warcaby 100-polowe trwa około 5 godzin. Dla początkujących graczy ta liczba godzin spędzonych przed warcabnicą wydaje się dość abstrakcyjna, ale jak się okazuje, im więcej ktoś trenuje i poświęca czasu warcabom, tym bardziej podczas turnieju chce wykazać się swoimi umiejętnościami. A dogłębna analiza sytuacji na planszy wymaga czasu.

Warcaby dla zdrowia

Jak pokazuje praktyka dzieciom z nadpobudliwością, które trenowały warcaby przez dłuższy czas i brały czynny udział w turniejach, udało się pozbyć wielu negatywnych cech towarzyszących tym nieprawidłowościom w zachowaniu. Warcaby wyciszają i „zmuszają" do zachowania całkowitej ciszy oraz spokoju podczas rozgrywania partii, co pozwala sobie skutecznie radzić przy tego typu trudnościach.\

Nie zapominajmy, że nasz mózg działa jak mięsień, który należy poddawać ćwiczeniom. Badania dowodzą, że gra w warcaby w przypadku osób starszych może pomagać w zapobieganiu choroby Alzheimera. Dlatego też warto jest profilaktycznie rozgrywać kilka partii dziennie, aby utrzymywać nasz mózg w niezmiennie dobrej kondycji.

powrót